Τα δόγματα των πατριδοκτητόρων!

Μια και γύρω μας και μέσα μας κλονίζονται ή και καταρρέουν κάθε είδους βεβαιότητες, ας δούμε κάποια πράγματα που μάλλον εξακολουθούν να συγκαταλέγονται στα σίγουρα. Σίγουρο πρώτο: Οποιος συμμετέχει στο ιερατείο οποιουδήποτε δόγματος ή θρησκείας δεν έχει εξασφαλισμένη τη θεοπνευστία. Και ας εμφανίζεται βέβαιος ότι συνομιλεί απευθείας με τα ουράνια και είναι ο έγκυρος διερμηνέας και ο αποκλειστικός εκπρόσωπός τους. Οι λόγοι του παραμένουν λόγοι ανθρώπου, ελέγξιμοι και ελεγκτέοι με τα μέτρα και τα σταθμά που συνηθίζουν να χρησιμοποιούν οι ανθρώπινες κοινωνίες, βουτηγμένες όπως είναι μέσα στην Ιστορία και όχι στη μεταφυσική. Οποιο κι αν είναι το ιερατικό σου αξίωμα, ο θώκος δεν αρκεί για να σε καταστήσει αυθεντία ή να σε εξαγιάσει. Το πιστοποιούν, δίχως να το θέλουν, αρκετοί από τους ιεράρχες, είτε όταν μιλούν από άμβωνος ή τηλεοπτικού μικροφώνου είτε όταν γράφουν στο μπλογκ τους. Η φτώχεια των επιχειρημάτων τους (μια αρμαθιά από τα πατροπαράδοτα κλισέ) και η οξύτητα της έκφρασής τους δύσκολα συνηγορούν υπέρ της βαθιάς πνευματικότητάς τους.

Σίγουρο δεύτερο: Την πίστη ενός ανθρώπου δεν την αποδεικνύουν τα απανωτά σταυροκοπήματα, το ενίοτε ωραιοπαθές ύφος ευλαβείας, οι πολλές δημόσιες αναφορές στον Θεό και τη δύναμή του, οι προσευχές και τα τάματα για το θεαθήναι, οι νηστείες, τα ράσα και οι ποιμαντορικές ράβδοι. Ο παίκτης του ποδοσφαίρου ή του μπάσκετ που μόλις μπαίνει στον αγωνιστικό χώρο κάνει τον σταυρό του (ή μάλλον κάνει ότι κάνει τον σταυρό του, αφού στην πραγματικότητα είναι σαν να γρατζουνάει τις χορδές κάποιου αόρατου μουσικού οργάνου), δεν είναι οπωσδήποτε πιστότερος χριστιανός από τον συνάδελφό του που κρατάει για τον εαυτό του και τον Θεό του την πίστη του, και δεν τη συγχέει με τη δεισιδαιμονία και τα γούρια ή τα ξόρκια του κακού. Κι αν μπορούσαμε να ρωτήσουμε κάποιον από τους όντως φωτισμένους παλαιούς Πατέρες, και όχι βέβαια κάποιον από τους ταχύτατα αγιοποιηθέντες των ημερών μας, όπως τον μοναχό Παΐσιο στην Ανατολή και τη μητέρα Τερέζα στη Δύση, μάλλον θα μας πληροφορούσε ότι μπορείς να είσαι άριστος χριστιανός δίχως να έχεις νηστέψει ούτε μία φορά στη ζωή σου, δίχως να έχεις κάνει αγιασμό στο καινούριο σου αυτοκίνητο, δίχως ακόμα ακόμα να έχεις εκκλησιαστεί ποτέ.

Σίγουρο τρίτο, συναφές. Οπως ο μεγάλος αριθμός σταυροκοπημάτων δεν είναι τεκμήριο πίστης, έτσι και το πόσες φορές λέει κανείς τη λέξη «πατρίδα», όταν μιλάει δημόσια, δεν είναι άσφαλτο κριτήριο για να προσδιορίσουμε το μέγεθος της φιλοπατρίας του – ή μάλλον την ποιότητα και τη γνησιότητά της. Μια χαρά μπορείς –όπως το έχει πιστοποιήσει κατ’ επανάληψη η Ιστορία, σε όλες τις φάσεις της– να λες «πατρίδα» κάθε τέταρτη λέξη, «το μεγαλείο της φυλής» κάθε τρίτη πρόταση και «το ηρωικό γένος των Ελλήνων» κάθε δέκατη, και να ’σαι ένας ιδιοτελέστατος τοκογλύφος πατριωτισμού· ένας δόλιος τύπος που μεταφράζει την ελληνοκολακεία σε ελληνοκαπηλία και την εξαργυρώνει. Ο πατριδοβερμπαλισμός είναι συχνότατα προσωπείο του φιλοτομαρισμού. Και όχι μόνο στην Ελλάδα.

Από την άλλη, μπορείς επίσης μια χαρά να είσαι αφιερωμένος πατριώτης χωρίς να μηρυκάζεις σαν τσίχλα τη λέξη «πατρίδα». Χωρίς να ισχυριστείς ούτε άπαξ στη ζωή σου πως οι Ελληνες είναι «ο ευλογημένος του Κυρίου λαός». Χωρίς να κηρύσσεις το δόγμα πως είμαστε ράτσα ανώτερη εκ γενετής και εκ κληρονομίας. Και χωρίς να ξετυλίγεις κι εσύ το νήμα του κυριολεκτικά βαυκαλιστικού παραμυθιού που επιμένει πως η γλώσσα μας «έχει δεκάδες εκατομμύρια λέξεις» (το πώς συνεχίζουμε και συνεννογιόμαστε είναι ένα θαύμα), «είναι η μοναδική συμβατή με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές», «είναι η μητέρα όλων των γήινων γλωσσών» (και, εξακριβωμένα, μιας ντουζίνας εξωήγινων), κτλ. κτλ. Λένε και ξαναλένε γλωσσολόγοι και φιλόλογοι πως όλα αυτά είναι χοντροκομμένα ελληνοκαπηλικά μυθολογήματα, γράφουν όμως και ξαναγράφουν δημοσιογράφοι και μπλογκάκηδες (ανενημέρωτοι μες στην παντογνωσία τους) πως τα ελληνικά έχουν δεκάδες εκατομμύρια λέξεις, είναι παμμήτειρα γλώσσα κτλ. κτλ. Λες και δεν είναι λαμπρή γλώσσα, λαμπρά καλλιεργημένη, με τις λέξεις που όντως διαθέτει.

Και όμως. Αντιμετωπίζεις την απειλή να σε κατατάξουν στους εθνομηδενιστές, αν πεις ότι δεν σου χρειάζονται θρύλοι και παραμύθια για ν’ αγαπήσεις τον τόπο σου και τα δημιουργήματά του στον χρόνο.

Κινδυνεύεις να σε μετρήσουν στους ανθέλληνες, αν ξεκαθαρίσεις ότι τα δόγματα περί κληρονομημένης φυλετικής υπεροχής και περιουσίου λαού είναι αστεία, ανούσια και κυρίως επικίνδυνα. Και δεν τα έχεις ανάγκη για να νιώσεις σέβας απέναντι σε όσους έζησαν πριν από σένα σε τούτα τα μέρη, πάσχισαν (όσοι πάσχισαν) για να τα κάνουν ανθρωπινότερα, και κάποια στιγμή σού τα παρέδωσαν για να τα παραδώσεις με τη σειρά σου. Και σίγουρα (ιδού ένα επιπλέον σίγουρο), ποιμένες και πολιτικάντες που διαλαλούν χρησιμοθηρικά, κυρίως μπροστά σε κάμερες, την πίστη τους και την ευλάβειά τους, θα σε κατατάξουν στην κατηγορία των βδελυγμάτων, αν διανοηθείς να υποστηρίξεις την παράλογη ιδέα ότι μια χαρά Ελληνας, μια χαρά φιλόπατρις Ελληνας, ακέραιος, πλήρης, όχι κατά 67% ή κατά 78%, μπορεί να είναι κι ένας μη ορθόδοξος Ελληνας.

Ενας καθολικός λόγου χάρη ή ένας προτεστάντης. Κι ένας Εβραίος επίσης. Κι ένας μουσουλμάνος. Ενας αγνωστικιστής ή ένας άθρησκος.

Οχι. Οσοι αισθάνονται –και το δηλώνουν με χίλιους τρόπους– σαν οι μόνοι αγνοί πατριώτες, φέρονται και σαν οι μόνοι ιδιοκτήτες της πατρίδας. Και αποκλείουν ετσιθελικά όποιον δεν ταιριάζει με το μοντέλο που έχουν κόψει κι έχουν ράψει. Για την Ορθόδοξη Εκκλησία, για παράδειγμα, η ηγεσία της οποίας εξακολουθεί να πιστεύει αυτοκολακευόμενη, ερήμην της Ιστορίας, ότι αυτή είναι η συνεπέστερη πραγμάτωση της ελληνικής ταυτότητας και ο μοναδικός αυθεντικός εκφραστής και αταλάντευτος υπέρμαχος του ελληνισμού, ούτε καν οι άλλου χριστιανικού δόγματος Ελληνες δεν είναι καθαροί και γνήσιοι Ελληνες. Μόνο για κάποιον προθάλαμο ελληνικότητας τους θεωρεί άξιους, ή για κάποιο λίμπο.

Δικαίωμά τους αναπαλλοτρίωτο να πιστεύουν και να κηρύσσουν οποιαδήποτε διανοητική και ιστορική αυθαιρεσία, ακόμα και ότι τυγχάνουν διωκόμενοι, ενώ ηγεμονεύουν ποικιλότροπα. Ας μη χρησιμοποιούν όμως όλη τη μεταφυσική εξουσία τους, όλο το βαρύ συμβολικό κεφάλαιό τους, για να εξαναγκάσουν τους πάντες να συμμορφωθούν με τις απόψεις τους. Απόψεις είναι. Οχι ουρανόπεμπτες αλήθειες. Φαντάζεται κανείς τους ουρανούς να εκφράζονται διά του αγίου Καλαβρύτων;

Πηγή: Καθημερινή