ΣτΕ: Αντισυνταγματικές οι διατάξεις του ΝΟΚ για τα ύψη-Δικαίωση των Δήμων που αντέδρασαν
Αντισυνταγματικό κατά πλειοψηφία έκρινε το πλέγμα διατάξεων για τον ΝΟΚ (Νέος Οικοδομικός Κανονισμός) η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, που θα δημοσιεύσει την απόφασή της τον Ιανουάριο. Η υπόθεση αφορά εκατοντάδες ακίνητα σε όλη τη χώρα, ενώ «ξεμπλοκάρει» οικοδομικές εργασίες που είχαν παγώσει μέχρι την έκδοση της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Κατά τους δικαστές πρέπει κάθε πολεοδομική περίπτωση να σταθμίζεται ανάλογα με την περιοχή κι έπειτα από ειδική μελέτη, ενώ αντισυνταγματική έκριναν τη μη προσμέτρηση στο συντελεστή δόμησης των παταριών, δωμάτων και πισίνας σε φυτεμένη επιφάνεια.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του προέδρου του ΣτΕ Μιχάλη Πικραμένου, στην οποία παρουσιάζει το αποτέλεσμα των διασκέψεων της Ολομέλειας, το Δικαστήριο έκρινε πως το σύστημα των διατάξεων του ΝΟΚ, με το οποίο θεσπίζονται κίνητρα προσαύξησης των όρων δόμησης (συντελεστή δόμησης, ύψους) για την ανέγερση των κτιρίων, με αντιστάθμισμα την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων και την αύξηση των κοινόχρηστων χώρων και των χώρων πρασίνου, αντίκειται στo άρθρο 24 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος.
Η αντισυνταγματικότητα έγκειται όχι στο περιεχόμενο τον διατάξεων, αλλά στο γεγονός ότι «παρέχεται με τις διατάξεις αυτές, απ’ ευθείας στις υπηρεσίες δόμησης, η δυνατότητα να εκδίδουν οικοδομικές άδειες, κατ’ απόκλιση, και μάλιστα ουσιώδη, από τους ισχύοντες κατά το πολεοδομικό καθεστώς κάθε περιοχής όρους δόμησης».
Σύμφωνα με το σκεπτικό των δικαστών, «τα παρεχόμενα με τις διατάξεις αυτές κίνητρα πρέπει να έχουν ληφθεί υπ’ όψιν και να έχουν σταθμισθεί οι συνέπειές τους στο οικιστικό περιβάλλον κάθε περιοχής κατά το στάδιο του πολεοδομικού σχεδιασμού, κατόπιν ειδικής επιστημονικής μελέτης που να τεκμηριώνει τις περιεχόμενες στις διατάξεις αυτές ρυθμίσεις σε σχέση με τις ιδιαιτερότητες και την εν γένει φυσιογνωμία κάθε οικισμού».
Αντισυνταγματική κρίθηκε και η μη προσμέτρηση στον συντελεστή δόμησης, των εσωτερικών εξωστών (παταριών) και του χώρου κύριας χρήσης των 35 τ.μ. στο δώμα της οικοδομής, όπως και η εξομοίωση της πισίνας με φυτεμένη επιφάνεια. «Αυτά μπορούν να κατασκευάζονται προσμετρώμενα στον συντελεστή δόμησης» σημειώνουν οι σύμβουλοι επικρατείας και συμπληρώνουν πως «δεν αντίκειται στο Σύνταγμα η μη προσμέτρηση στον συντελεστή δόμησης των έρκερ και των κλιμακοστασίων». Κατά συνέπεια, οι οικοδομικές άδειες κατά των οποίων έγιναν οι προσφυγές πρέπει να ακυρωθούν.
Πώς θα εφαρμοστεί η απόφαση
Η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ δεν θα θα αφορά σε οικοδομικές άδειες που βρίσκονται σε διαδικασία υλοποίησης. Το Δικαστήριο σταθμίζοντας αφενός τις αρχές της ασφάλειας δικαίου, της προβλεψιμότητας και της προστατευόμενης εμπιστοσύνης των διοικουμένων και αφετέρου το δημόσιο συμφέρον, έκρινε ότι «τα αποτελέσματα της αντισυνταγματικότητας πρέπει να μην καταλάβουν τις οικοδομικές άδειες, των οποίων η υλοποίηση (οικοδομικές εργασίες) έχει αποδεδειγμένα αρχίσει πριν από την παρούσα ανακοίνωση».
Παράλληλα, ο περιορισμός των αποτελεσμάτων της αντισυνταγματικότητας δεν καταλαμβάνει εκκρεμείς δίκες, ενώ η δημοσίευση της απόφασης αναμένεται τον Ιανουάριο του ερχόμενου έτους.
Δικαιώση για τον Δήμο Βριλησσίων
H απόφαση του ανωτάτου δικαστηρίου δικαιώνει τη στάση που τήρησαν οι Δήμαρχοι εκείνοι που με διάφορους τρόπους μπλόκαραν την ανέγερση νέων μεγαθηρίων στις πόλεις τους.
Ο Δήμος Βριλησσίων ήταν από εκείνους που είχε μπλοκάρει κάθε νέα άδεια που κάνει χρήση των ευνοϊκών διατάξεων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού. Eίχε προηγηθεί η απόφαση που έλαβε με εισήγηση του Δημάρχου, Γιάννη Πισιμίση, ομόφωνα το Δημοτικό Συμβούλιο τον Απρίλιο για αναστολή έκδοσης νέων οικοδομικών αδειών που κάνουν χρήση των ευνοϊκών διατάξεων του ΝΟΚ.
Το γεγονός όμως, πως ο Δήμος Βριλησσίων υπάγεται στην Πολεοδομία Αγίας Παρασκευής δυσκόλευε την εφαρμογή αυτής της απόφασης στην πράξη γιατί η Πολεοδομία Αγίας Παρασκευής θα μπορούσε, επικαλούμενη το νομικό πλαίσιο να προχωρά στην έκδοση νέων αδειών. Μάλιστα, ο Δήμαρχος Βριλησσίων δεν μπορούσε να εκδώσει «εντέλλεσθε» όπως έκαναν άλλοι Δήμαρχοι που διέθεταν δική τους υπηρεσία Δόμησης.
Οι επιλογές ήταν δύο, προσφυγή στη δικαιοσύνη κατά οποιασδήποτε νέας οικοδομικής άδειας κάνει χρήση των επίμαχων διατάξεων ή επαναφορά της αρμοδιότητας χορήγησης βεβαιώσεων υψομέτρου για τις νέες οικοδομικές στα Βριλήσσια από την Πολεοδομία στον Δήμο. Με πρωτοβουλία του Δημάρχου Βριλησσίων σε συνεργασία με τον Δήμο Αγίας Παρασκευής και την Υπηρεσία Δόμησης η αρμοδιότητα χορήγησης βεβαιώσεων υψομέτρου για τις νέες οικοδομικές άδειες επέστρεψε στον Δήμο Βριλησσίων.
Με τον τρόπο αυτό ο Δήμος Βριλησσίων και η αρμόδια Τεχνική Υπηρεσία ελέγχει το ύψος κι αν οι νέες οικοδομικές άδειες κάνουν χρήση των ευνοϊκών διατάξεων του ΝΟΚ δεν λαμβάνουν βεβαίωση υψομέτρου. Καμία νέα άδεια δεν έχει εκδοθεί αυτό το διάστημα στα Βριλήσσια και μετά την απόφαση της ολομέλειας του ΣτΕ αυτό δεν πρόκειται να συμβεί.