Τρίτη και 13: Γιατί θεωρείται γρουσούζικη ημέρα;

Τρίτη και 13 και για κάποιους ανθρώπους είναι η πιο γρουσούζικη ημέρα. Πως όμως ξεκίνησε και που έχει τις βάσεις της αυτή η «γρουσούζικη ημέρα»;

Ξεκινώντας, θα πρέπει να την ξεχωρίσουμε από την –αγγλοσαξονικής προελεύσεως- «Παρασκευή και 13».

Στην ελληνική λαϊκή παράδοση έχει τις ρίζες της η γρουσούζικη «Τρίτη και 13».

Πρώτα η ημέρα θεωρείται «αρνητική», «αποφράδα ημέρα», αφού ήταν Τρίτη 29 Μαΐου 1453 όταν έγινε η Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως. Η ημέρα, Τρίτη, καθώς και το άθροισμα του έτους, 1453, που «βγάζει» το νούμερο «13», ήταν αρκετά να «θεμελιωθεί» μία «κακή φήμη» σε αυτόν τον ημερολογιακό συνδυασμό.

Γενικότερα, όμως η ημέρα Τρίτη έχει κάτι «αρνητικό», κατά τη λαϊκή θυμοσοφία, αφού στην καθομιλουμένη της δίνουμε μία αρνητική χροιά.

Φράσεις όπως, «Τρίτωσε το κακό», «Τρίτη και φαρμακερή», και άλλες δίνουν ένα «κακό νόημα» στον αριθμό τρία, και συνεπώς στην ημέρα Τρίτη.

Σύμφωνα με άλλους, η εξήγηση της «γρουσούζικης Τρίτης και 13» μπορεί να αναζητηθεί και σε αστρολογικές προβλέψεις.

Σύμφωνα με αυτές, την Τρίτη κυρίαρχος πλανήτης είναι ο Άρης, ενώ σε κάποια ώρα της ημέρας, την λεγόμενη και «κακιά ώρα», επικρατεί μαζί με τον πλανήτη Κρόνο. Γι’ αυτό η ώρα αυτή καθίσταται ιδιαίτερα επικίνδυνη. Επειδή, όμως, κανείς δεν μπορεί να την προσδιορίσει, ολόκληρη η Τρίτη αντιμετωπίζεται ως αποφράδα ημέρα.

Ο αριθμός «13»

Ο αριθμός «13» είναι ο κατεξοχήν «κακότυχος» αριθμός, που «σπάει την αρμονία» του 12. 12 ήταν οι Θεοί του Ολύμπου, ο Ηρακλής ολοκλήρωσε 12 άθλους, οι 12 φυλές του Ισραήλ, οι 12 μαθητές του Χριστού, 12 Ευαγγέλια κλπ. Άρα, ο αριθμός «12» έχει μία έννοια τελειότητας, ολοκλήρωσης.

Το «13» σπάει τον κύκλο αυτό της «ολοκλήρωσης» και εισερχόμαστε στο «άγνωστο», σε έναν νέο κύκλο που ξεκινά με την προσθήκη ακόμα ενός αριθμού, 12+1=13.

Το άγνωστο, που αντιπροσωπεύει ο αριθμός “13”, προκαλεί ανησυχία στους ανθρώπους κι έτσι άρχισαν να το συνδέουν με ατυχή γεγονότα.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι δεν είναι μόνο οι Έλληνες που «πιστεύουν» στη δεισιδαιμονία της «Τρίτης και 13».

Οι ισπανόφωνοι εκφράζουν την ίδια ημέρα, Τρίτη και 13, με την παροιμία «En martes, ni te cases ni te embarques», δηλαδή: «Την Τρίτη, μην παντρεύεσαι και μην ξεκινάς ταξίδι».

Κανείς δεν έχει μία σαφή και ξεκάθαρη απάντηση πως και γιατί θεωρούμε «γρουσούζικη» την Τρίτη και 13.

Κάποιοι που είναι προληπτικοί, θεωρούν αυτή την ημέρα ως «γρουσούζικη», άλλοι δεν δίνουν σημασία και την βιώνουν, όπως και τις υπόλοιπες της καθημερινότητάς τους.

Την «γρουσούζικη ημέρα» έχει τιμήσει και ο ελληνικός κινηματογράφος με την κωμική ταινία του 1963, «Τρίτη και 13», στην οποία πρωταγωνιστούσε ο «προληπτικός» Νίκος Σταυρίδης και το «γούρι του», ο Γιάννης Γκιωνάκης.

Η ταινία είναι σε σενάριο των Γιώργου Λαζαρίδη-Γιώργου Ρούσσου και σε σκηνοθεσία του Ορέστη Λάσκου, μας παρουσιάζει την καθημερινότητα ενός προληπτικού πολιτικού μηχανικού, του Νίκου Σταυρίδη, που βρίσκει το «γούρι» του στο πρόσωπο ενός παλιού του συμμαθητή -τον ρόλο τον οποίο έχει ο Γιάννης Γκιωνάκης- πολύ φτωχού, αλλά και πολύ φιλόδοξου.

Προκαταλήψεις και μύθοι

Οι δεισιδαιμονίες δεν επηρεάζουν όλους τους ανθρώπους καθώς έχουν να κάνουν με την αντίληψη τους, την σχέση τους με το εξωπραγματικό και κυρίως την παιδεία του καθενός.

Οι πιο γνωστές προκαταλήψεις είναι οι εξής:

– Αν δεις μαύρη γάτα στο δρόμο, είναι γρουσουζιά

– Αν ένα σκύλος σε ακολουθήσει μέχρι το σπίτι σου, θα έχεις καλή τύχη

– Αν βρεις στο δρόμο χρήματα, θα κερδίσεις χρήματα στη δουλειά σου

– Όταν ένα παιδί βγάζει δόντια, θα πρέπει να τα πετάξει στα κεραμίδια, ώστε τα νέα δόντια να είναι γερά

– Το πέταλο αλόγου φέρνει οικονομική ανάταση

– Αν σπάσεις καθρέφτη, θα έχεις 7 χρόνια γρουσουζιά

– Όταν δεις αστέρι να πέφτει από τον ουρανό, η ευχή που θα κάνεις θα γίνει πραγματικότητα

– Ο ιστός αράχνης στις γωνίες του σπιτιού, αλλά και το σκόρδο, φέρνει καλή τύχη

– Είναι γρουσουζιά να περνάς κάτω από σκάλα ή να αφήνεις τα παπούτσια σου ανάποδα

– Για να στεριώσει το σπίτι που χτίζεις, πρέπει να σφαχτεί ένας κόκορας στα θεμέλια

– Όταν αφήνεις τις ντουλάπες του σπιτιού ανοιχτές, ευνοείς τις κακές γλώσσες

Όλες αυτές οι προλήψεις είναι μόνο μερικές από τις εκατοντάδες που περιλαμβάνονται στη λαογραφία μας.

madata.gr