Λεωφόρος Κηφισίας 4: Η «γωνιά» όπου Αθήνα και Πειραιάς παραδόθηκαν στους Γερμανούς
Κάθε γωνία της Αθήνα φαίνεται να κρύβει και μία μικρή ιστορία. Κάποιες από αυτές τις γωνίες συνδέονται με γεγονότα που κάνουν τους Έλληνες υπερήφανους, ενώ κάποιες άλλες μπορεί να θυμίζουν μια θλιβερή στιγμή που συνέβαλε στην ταλαιπωρία και την εξαθλίωση των πολιτών της εποχής.
Γωνιές της Αθήνας από τις οποίες περνάμε καθημερινά, χωρίς να γνωρίζουμε την ιστορική τους σημασία. Μία από αυτές είναι και η πολυκατοικία που βρίσκεται στους Αμπελόκηπους και συγκεκριμένα στη Λεωφόρο Κηφισίας 4. Εκεί, στο καφενείο «Παρθενών» του Ανδρέα Γλεντζάκη υπογράφτηκε, στις 27 Απριλίου 1941, η συνθήκη παράδοσης της Αθήνας και του Πειραιά στους Γερμανούς.
Και είναι από τα σημεία του οποίου η ιστορία γίνεται πλέον γνωστή στους κατοίκους και τους επισκέπτες της Αθήνας, αφού τοποθετήθηκε το προηγούμενο Σάββατο μια ταμπέλα που αναφέρει την ιστορία του κτίσματος.
Η ταμπέλα είναι αποτέλεσμα της δράσης της Συντακτικής και Φωτογραφικής Ομάδας του Εργαστηρίου Πληροφορικής του 56ου Γυμνασίου Αθήνας η οποία, με τη συνεργασία της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης Monumenta και της οικογένειας Γλετζάκη, κατέγραψε το κτήριο και πήρε συνεντεύξεις που ανέδειξαν την ιστορία του.
«Στην Κηφισίας 4 έχουμε ένα ιστορικό κτήριο. Ο εγγονός του Ανδρέα Γλεντζάκη, στη συνέντευξη που μας παραχώρησε, μετέφερε κάποιες περιγραφές του πατέρα του για την εποχή, ο οποίος θυμόταν το γεγονός της παράδοσης, πόσο πολύ στενοχωρήθηκε ο δικός του πατέρας, ο Ανδρέας Γλεντζάκης, που έγινε στο καφενείο του ένα τόσο δυσάρεστο γεγονός», δήλωσε πριν από λίγες ημέρες στο Αθηναϊκό πρακτορείο η επικεφαλής της Monumenta,Ειρήνη Γρατσία.
«Την 8ην ακριβώς πρωινήν εισήλθον εις την πόλιν από την κατεύθυνσιν της Λεωφόρου Κηφισίας τα δύο πρώτα τεθωρακισμένα αυτοκίνητα, ωπλισμένα με εν πυροβόλον και πολυβόλα και φέροντα τους αριθμούς 219.984 και 296.994 με ελαχίστους στρατιώτας, έχοντας επικεφαλής τον ανθυπολοχαγόν Φριτς Ντίρφλινγκ», έγραφε στο πρωτοσέλιδό της η εφημερίδα«Ελεύθερον Βήμα» της 28ης Απριλίου 1941.
Η Λεωφόρος Κηφισίας το 1941 δεν είχε την μορφή που έχει σήμερα. Ήταν ένας δρόμος μονής κυκλοφορίας, που περνούσε ανάμεσα σε λίγες μονοκατοικίες. Κοντά στη διασταύρωσή της με τη Λεωφόρο Αλεξάνδρας, βρίσκονταν το μικρό ισόγειο καφενείο που η ελληνική αντιπροσωπεία αποτελούμενη από τον στρατιωτικό διοικητή της πόλης Χρ. Καβράκο, τους δημάρχους Αθηναίων και Πειραιώς Αμβρ. Πλυτά και Μιχ. Μανούσκο και τον νομάρχη Κ. Πεζόπουλο, υπέγραψε την ντροπιαστική συνθήκη παράδοσης της Αθήνας στους Γερμανούς κατακτητές.
Η πολυκατοικία της λεωφόρου Κηφισίας 4 ξεκίνησε να κτίζεται το 1936, Το κτήριο, αρχικά περιλάμβανε το ισόγειο, στο οποίο λειτουργούσε το καφενείο «Παρθενών», τον πρώτο όροφο και το υπόγειο, στο οποίο είχε διαμορφωθεί πολεμικό καταφύγιο (Ο κος Γλεντζάκης, ήταν υποχρεωμένος βάσης διάταξης να δημιουργήσει καταφύγιο), ενώ αργότερα προστέθηκαν στο κτήριο δύο ακόμη όροφοι.
Στη συνέντευξη που παραχώρησε ο Ανδρέας Γλετζάκης στους μαθητές του 56ου Γυμνασίου είπε: «Το κλίμα εκείνη την εποχή ήταν ήρεμο, δεν υπήρχε μεγάλη ένταση, αλλά υπήρχε πολλή φτώχεια, πολλή πείνα. Ο παππούς μου είχε στενοχωρηθεί πάρα πολύ (που υπογράφηκε η παράδοση Αθήνας – Πειραιά στο μαγαζί του). Ένοιωθε υποτιμητικά. Ο πατέρας μου, ως κλασικός κρητικός, ήθελε να ανοίξει η γη και να τον καταπιεί. Το τραπέζι το έσπασε από τα νεύρα του και το ανέβασε στην ταράτσα του οικήματος για να μην το βλέπει».
Υπήρχαν πολλοί αξιωματικοί βαθμοφόροι των Γερμανών και αρκετοί Έλληνες αξιωματικοί όταν υπογράφηκε η παράδοση. Επίσης, αρκετός κόσμος αριστερά και δεξιά της Κηφισίας. Τότε δεν υπήρχε τηλεόραση, δεν υπήρχαν άλλα μέσα για να μάθουν τι συμβαίνει κι όταν ακουγόταν κάτι, ο κόσμος έβγαινε από τα σπίτια του για να δει τι είναι.
Όταν ο κος Γλετζάκης ρωτήθηκε γιατί, μέχρι τώρα, δεν υπήρχε μια πινακίδα που να εξηγεί την ιστορικότητα του χώρου είπε: «Είναι θέμα αμέλειας αλλά και γιατί το μαγαζί είναι μέρος αλυσίδας καταστημάτων που προτάσσεται το προφίλ της αλυσίδας κι όχι της ιστορίας του χώρου».