Εθισμός εφήβων στην τεχνολογία και το διαδίκτυο: Πώς προλαμβάνεται απο γονείς και εκπαιδευτικούς;
Η τεχνολογία, τα smartphones και τα social media αποτελούν πλέον ένα τεράστιο κομμάτι της καθημερινότητας των εφήβων. Το πλήθος των δυνατοτήτων που προσφέρει το διαδίκτυο στον τομέα της επικοινωνίας και της διασκέδασης προσελκύουν ολοένα και περισσότερο το ενδιαφέρον των παιδιών προεφηβικής και εφηβικής ηλικίας, γεγονός που συχνά οδηγεί σε επίπεδα υπερβολής και εξάρτησης.
Πολλές φορές οι έφηβοι παραμελούν το διάβασμα και τα χόμπι τους, απομονώνονται από τον κοινωνικό τους περίγυρο και υπονομεύουν την ουσιαστική επικοινωνία με τους γύρω τους προκειμένου να διασφαλίσουν την απρόσκοπτη ενασχόλησή τους με το διαδίκτυο, αντιδρώντας με εκνευρισμό απέναντι σε όποιον προσπαθεί να τους στερήσει τη δυνατότητα αυτή. Αιτία της εξάρτησης αποτελεί το γεγονός ότι οι διάφορες τεχνολογίες φαίνεται να ανταποκρίνονται σε πολλές αναπτυξιακές ανάγκες των εφήβων και συγκεκριμένα στην επιθυμία τους να ανεξαρτητοποιηθούν, να διαμορφώσουν μία προσωπικότητα διαφορετική από την πραγματική για να εντυπωσιάσουν τους συνομηλίκους τους, να καλύψουν τις ανασφάλειες προβάλλοντας τα θετικά τους, να ακολουθήσουν τις συνήθειες της μάζας, να διασκεδάσουν με ευκολία και χωρίς απογοητεύσεις, να δραπετεύσουν από το άγχος ή την κατάθλιψη σε ένα φαινομενικά ασφαλές εικονικό περιβάλλον.
Το ζήτημα, λοιπόν, είναι οι γονείς των εφήβων και συμπληρωματικά οι εκπαιδευτικοί να δώσουν έμφαση στην πρόληψη της εμφάνισης αυτού του τεχνολογικού εθισμού . Ειδικότερα, οι γονείς οφείλουν να αφιερώνουν επαρκή χρόνο στην ποιοτική επικοινωνία με τα παιδιά τους και να λειτουργούν ως θετικά πρότυπα σε ό,τι αφορά την ορθή αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου, ο οποίος μπορεί να περιλαμβάνει αθλητικές και πολιτιστικές δραστηριότητες, ανάγνωση βιβλίων, οικογενειακές εκδρομές στη φύση. Η απαγόρευση χρήσης του υπολογιστή ή του κινητού δεν κρίνεται αποτελεσματική, καθώς η τιμωρητικότητα οδηγεί στη μυθοποίηση και την περαιτέρω προσκόλληση. Αντίθετα, ενδείκνυται είναι η οριοθέτηση του χρόνου οθόνης και η παρότρυνση των γονέων προς τους εφήβους να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο με τρόπο επιφυλακτικό, κριτικό και λογικό. Επιπλέον, είναι αναγκαίο τόσο για τους γονείς όσο και για τους εκπαιδευτικούς να εξοικειωθούν με το διαδίκτυο, με τις δυνατότητες που προσφέρει και τους κινδύνους που εγκυμονεί, προκειμένου να τους παράσχουν ολοκληρωμένη ενημέρωση για τη σημασία προφύλαξης της ιδιωτικότητάς τους, τις συνέπειες που επιφέρει η υπερβολική χρήση του διαδικτύου και τους τρόπους δημιουργικής και λογικής αξιοποίησής του. Σε περίπτωση που η κατάσταση ξεφύγει από τα όρια της συχνής χρήσης και φτάσει στη σοβαρή εξάρτηση, είναι καλύτερο οι γονείς να απευθυνθούν στη βοήθεια των ειδικών.
Για να συμπεράνουμε, λοιπόν, η χρήση του διαδικτύου και των τεχνολογιών μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη για την ουσιαστική επικοινωνία και να επιδράσει καταστροφικά σε ποικίλα επίπεδα του κόσμου των εφήβων. Παρ’ όλα αυτά, η έγκαιρη παρέμβαση γονέων και δασκάλων για την πρόληψη του τεχνολογικού εθισμού μπορεί να συντελέσει στη δημιουργική χρήση της τεχνολογίας. Είναι στο χέρι μας να την αποδαιμονοποιήσουμε και να την αξιοποιήσουμε προς όφελός μας!!!
Γράφει η Μαρία Μπουρτσουκλή
H Mάρια Μπουρτσουκλή, διευθύντρια του Κέντρου Ξένων Γλωσσών “Diploma”, βρίσκεται στο χώρο της εκπαίδευσης εδώ και 30 χρόνια.
Με πτυχία στην Αγγλική Φιλολογία και την Ψυχολογία αλλά και με την συνεχή επιμορφωτικά σεμινάρια μαθαίνει στους μαθητές την αγγλική γλώσσα με γνώμονα την σωστή χρήση και εμπέδωση της, αλλά και με διάθεση για την πρόοδο τους σε όλους τους τομείς της ζωής τους.