Το Χαλάνδρι στην πρώτη γραμμη των ευρωπαϊκών πρακτικών κυκλικής οικονομίας!
Το πρωτοπόρο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Waste4Think, που φέρνει το Χαλάνδρι στην πρώτη γραμμή της εφαρμογής καινοτόμων τεχνολογιών για την εναλλακτική διαχείριση απορριμμάτων, παρουσιάζει ο Δήμος Χαλανδρίου σε ημερίδα που διοργανώνει στο κτίριο της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής. Η εκδήλωση έχει τον χαρακτήρα αποτίμησης του ενος χρόνου πιλοτικής εφαρμογής του προγράμματος στον δήμο των βορείων προαστίων και υλοποιείται σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη των Πόλεων (Σ.Β.Α.Π.), στο πλαίσιο συνάντησης εργασίας των Ευρωπαίων εταίρων του προγράμματος από τις 13 έως τις 16 του μήνα.
Πρόκειται για ένα καινοτόμο πρόγραμμα συλλογής και αξιοποίησης οικιακών υπολειμμάτων τροφής, σε συμφωνία με το τοπικό σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων της πόλης, που ξεκίνησε να εφαρμόζεται πιλοτικά στο Χαλάνδρι τον Δεκέμβριο του 2016 με την εθελοντική συμμετοχή περίπου 250 νοικοκυριών. Μετά την επιτυχία της πρώτης φάσης, θα εφαρμοστεί στη συνέχεια σε μια δημοτική κοινότητα για ένα εξάμηνο, με στόχο την προοδευτική του επέκταση σε ολόκληρη την πόλη.
Κατά την τακτική εξάμηνη συνάντηση που πραγματοποιούν τον Φεβρουάριο οι εταίροι του προγράμματος που συμμετέχουν σε αυτό, παρουσιάστηκαν τα συμπεράσματα από την πρώτη φάση εφαρμογής, καθώς και οι καινοτόμες τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται στο Χαλάνδρι ενώ συζητήθηκε και ο σχεδιασμός της επόμενης φάσης.
Το πρόγραμμα συλλογής οικιακών ζυμώσιμων απορριμμάτων είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας του Δήμου Χαλανδρίου µε το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Waste4Think, HORIZON 2020. Στο πρόγραμμα, συνολικού προϋπολογισμού 10.500.000€, συμμετέχουν 19 εταίροι (πανεπιστήμια, οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, δημόσιοι φορείς, επιχειρήσεις κ.ά.) από επτά κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο πλαίσιο του προγράμματος εξετάζονται διαφορετικές περιπτώσεις αξιοποίησης και διαχείρισης οικιακών απορριμμάτων σε τέσσερις ευρωπαϊκές πόλεις (Χαλάνδρι, Cascais Πορτογαλίας, Zamudio Ισπανίας, Seveso Ιταλίας). Στον Δήμο Χαλανδρίου, η εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος, προϋπολογισμού 455.250€ έχει ως κύριους στόχους τη χρήση εναλλακτικών τρόπων συλλογής και διαχείρισης/αξιοποίησης οικιακών ζυμώσιμων απορριμμάτων καθώς και στη βέλτιστη διάδοση του προγράμματος στην τοπική κοινωνία.
Τα οικιακά ζυμώσιμα απορρίμματα είναι υπολείμματα τροφών κουζίνας, δηλαδή υπολείμματα μαγειρεμένου φαγητού (εκτός από κόκαλα), φρούτα, λαχανικά και χρησιμοποιημένα χαρτιά κουζίνας. Στο Χαλάνδρι, εξετάζεται η διαχείριση των αποβλήτων τροφών, που αποτελούν μεγάλο ποσοστό των στερεών αποβλήτων για το οποίο μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχε δυνατότητα ανακύκλωσης. Οι κάτοικοι του Χαλανδρίου που συμμετέχουν εθελοντικά στο πρόγραμμα, αντί να πετάνε τα οικιακά ζυμώσιμα απορρίμματα στους πράσινους κάδους, τα διαχωρίζουν χρησιμοποιώντας τον εξοπλισμό που τους έχει διαθέσει δωρεάν ο δήμος. Συλλέγουν αυτά τα απορρίμματα σε ατομικό οικιακό καφέ κάδο χωρητικότητας 30 λίτρων, μέσα σε ειδικές βιοαποδοµήσιµες σακούλες, φτιαγμένες από ζυμώσιμα οργανικά υλικά. Στη συνέχεια εναποθέτουν μόνο αυτές τις σακούλες σε καφέ κάδους χωρητικότητας 120 λίτρων, οι οποίοι – σε αυτή τη φάση – κλείνουν με λουκέτο (για τη χρηστή διαχείρισή τους μόνο από τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα). Η αποκομιδή του υλικού γίνεται από την υπηρεσία καθαριότητας δύο φορές την εβδομάδα µε ειδικό απορριμματοφόρο όχημα.
Το υλικό αυτό μετατρέπεται με ξήρανση και τεμαχισμό σε ένα αξιοποιήσιμο προϊόν βιομάζας, το «FORBI» (Food Residue Biomass), το οποίο είναι πλούσιο ενεργειακά, ενώ το βάρος του είναι ίσο με το 1/5 του βάρους των απορριμμάτων από τα οποία παράγεται – πράγμα που σημαίνει ότι ακόμη και το κόστος μεταφοράς του είναι σημαντικά μικρότερο. Το FORBI στη συνέχεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε με τη μορφή αυτή ως καύσιμο στην τσιμεντοβιομηχανία είτε ύστερα από επεξεργασία ως στερεό καύσιμο για θέρμανση (πέλετ), ως αέριο βιοκαύσιμο (βιοαέριο) ή μείγμα υδρογόνου και μεθανίου για κίνηση οχημάτων – η συγκεκριμένη εφαρμογή θα πραγματοποιηθεί στο άμεσο μέλλον σε απορριμματοφόρο του δήμου -, ως υγρό καύσιμο (βιοαιθανόλη) για προσθήκη στη βενζίνη, ως εδαφοβελτιωτικό (κομπόστ), ως ζωοτροφή ή και για την παραγωγή ενεργού άνθρακα για καθαρισμό υγρών αποβλήτων. Στο πλαίσιο του προγράμματος εξετάζονται όλες αυτές οι λύσεις ώστε να αναδειχθεί η πλέον συμφέρουσα από περιβαλλοντική και οικονομική άποψη.
Μετά από περίπου έναν χρόνο πιλοτικής εφαρμογής του προγράμματος, έχει παρατηρηθεί μείωση του όγκου των απορριμμάτων που καταλήγει στις χωματερές ενώ η ποιότητα του συλλεγόμενου υλικού, που μετατρέπεται σε πηγή εναλλακτικής ενέργειας, είναι πολύ υψηλή. Ο Δήμος Χαλανδρίου προγραμματίζει παράλληλες δράσεις ώστε να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες στα θέματα ανακύκλωσης με την ενεργό εμπλοκή των σχολείων του δήμου, τη δημιουργία ειδικού λογισμικού ενημέρωσης σε θέματα ανακύκλωσης. Επίσης, σχεδιάζεται η εφαρμογή ειδικού προγράμματος επιβράβευσης των επιχειρήσεων που ακολουθούν φιλοπεριβαλλοντικές πρακτικές.
