Βριλησσός: Σοβαρές φθορές στην «αρχαία οδό Λιθαγωγίας» στη σπηλιά Νταβέλη (photo+video)

Σοβαρές φθορές έχει υποστεί η αρχαίο οδός Λιθαγωγίας στη σπηλιά Νταβέλη , μετά από τις έντονες βροχοπτώσεις των τελευταίων ετών.

Η αρχαία οδός χρησιμοποιήθηκε για τη μεταφορά των μαρμάρων του Παρθενώνα από τα αρχαία λατομεία της Πεντέλης έως την Ακρόπολη. Η πορεία της ακολουθούσε τη ρεματιά του Χαλανδρίου και μέσω Εθνικής Αντιστάσεως έφθανε ως την λεωφόρο Κηφισίας .Στη συνέχεια κατηφόριζε μέχρι τον Εθνικό Κήπο για να φτάσει στην Ακρόπολη

Το 2009, κατά την διάρκεια εκσκαφών για την ανέγερση κτιρίου στην κάθοδο της Λεωφόρου Πεντέλης133(στο ύψος του super market Μαρινόπουλος) στο Χαλάνδρι, βρέθηκε τμήμα της Αρχαίας οδού Λιθαγωγίας. Μέχρι τότε η πορεία της Αρχαίας οδού εικαζόταν με βάση αρχαιολογικές και γεωμορφολογικές παρατηρήσεις. Ο καθηγητής αρχιτεκτονικής κ. Μανώλης Κορρές, εκτίμησε με ακρίβεια την πορεία της Αρχαίας οδού βάσει αντίστοιχων μελετών. Σύμφωνα με τις μελέτες του, η οδός αυτή ήταν σχεδόν σε όλο της το μήκος κατηφορική για την ευκολότερη μεταφορά των μαρμάρων. Μικρότερα τμήματα της οδού έχουν βρεθεί και κατά τη διάρκεια εργασιών στο οδικό δίκτυο , κοντά στην γέφυρα της Δούκισσας της Πλακεντίας στα Μελίσσια.Την αναγνώριση και την ταύτιση της αρχαίας οδού έκανε η αρχαιολόγος Μέλπω Πωλογιώργη .

Ο κ. Μανόλης Κορρές γράφει στο βιβλίο του «Από την Πεντέλη στον Παρθενώνα»:
«Η οδός της μεταφοράς ή λιθαγωγίας άρχιζε από το κάτω πέρας της οδού της “καταγωγής”, ακολουθούσε τη δεξιά πλευρά της ρεματιάς του Χαλανδρίου επί μήκους τεσσάρων περίπου χιλιομέτρων, κατόπιν την αριστερή επί μήκους άλλων τεσσάρων,στη συνέχεια πλησίαζε τη διαδρομή της οδού Κηφισίας με μέρος της οποίας συνέπιπτε και μέσω του σημερινού Εθνικού Κήπου και της νοτίας κλιτύος της Ακροπόλεως κατέληγε αμέσως μετά από τον Ιερόν της Νύμφης σε υψόμετρο96 μέτρων,όπου ήταν και η διασταύρωσή της με μία άλλη οδό, η οποία (κατά μήκος της δυτικής πλευράς του Ηρωδείου) οδηγούσε προς την Ακρόπολη»

Οι φωτογραφίες του Φώτη Μήτση καταγράφουν τις μεγάλες φθορές του δρόμου λιθαγωγίας στο ξεκίνημα του πολύ κοντά στην σπηλιά Νταβέλη.

Επίσης φαίνονται οι οπές πακτώσεως των πασσάλων που σώζονται και είναι τετράγωνης διατομής περίπου 30εκ. και βάθους 35-40εκ, καθώς και οι ειδικές γλίστρες που χρησιμοποιούντο για την ολίσθηση των ελκήθρων που μετέφεραν τα μάρμαρα.

Η τριβή της ολίσθησης στο επικλινές λιθόστρωτο, δεν ξεπερνούσε την καθοδική δύναμη του βάρους. Έτσι η μεταφορά επιτυγχάνονταν με ξύλινους μοχλούς για την οδήγηση του ελκήθρου και με σχοινιά δεμένα σε ξύλινους σταθερούς πασσάλους.

Για τους ορειβάτες και αναρριχητές , η σπηλιά Νταβέλη ήταν και είναι ένα από τα σημαντικότερα πεδία της Αθηναϊκής αναρριχητικής σκηνής.

Το πεδίο προσφέρεται για σκαρφάλωμα με φυσικές ασφάλειες, λόγω και των πολλών σχισμών καθώς και λατομικών τρυπών που υπάρχουν. Στην πίσω μεριά της σπηλιάς υπάρχει ο Δυτικός Τοίχος στον οποίο υπάρχουν αρκετές κλασσικές διαδρομές(“Διογένης”, “Εν λευκώ”, “Kόψη Κορρέ” κ άλλες),που είναι διαδρομές must για τους αναρριχητές.

Εδώ έγινε πριν 20 χρόνια η πρώτη διαδρομή 8ου βαθμού αναρρίχησης στην Ελλάδα, η “Αρχαίο Πνεύμα Αθάνατο”, από τον αείμνηστο Χριστόφορο Αγνόγλου και τον Δημήτρη Τιτόπουλο.

Φέτος η Αργυρώ Παπαθανασίου μετά από ένα σχεδόν χρόνο προσπαθειών ολοκλήρωσε εδώ την διαδρομή Aurevoir 8b+ , το πρώτο γυναικείο 8b+ στην Ελλάδα.

Στη σπηλιά Νταβέλη δραστηριοποιείται από την δεκαετία του 80 ο γνωστός μηχανικός Δημήτρης Κορρές (αδελφός του Μανώλη) που το όνομά του κυκλοφορεί πλέον σαν «αστικός μύθος».

Είναι αυτός που μετέφερε το εκκλησάκι της Κηφισιάς ,μετακίνησε την καμινάδα των 46μ. της Ν. Ιωνίας, τον ναό των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου στο αεροδρόμιο των Σπάτων και μετακίνησε ένα τζαμί στη Θεσσαλονίκη.

Τελευταία ασχολείται με ένα εξαιρετικά πολύπλοκο project κατασκευής ενός αυτοκινήτου με χαρακτηριστικά Rally και Off Road συγχρόνως !

Ο Δημήτρης Κορρές, δάσκαλος πολλών από τους δασκάλους μας , είναι πρωτοπόρος της αναρρίχησης βράχου στη χώρα μας . Έχει ανοίξει πάμπολλες αναρριχητικές διαδρομές, που για την εποχή τους ήταν εξωπραγματικές. Σκαρφάλωσε για πρώτη φορά και δημιούργησε νέες διαδρομές σε ορθοπλαγιές που κανείς δεν διανοήθηκε εκείνη την εποχή να κοιτάξει.

Το “Μακρηνάρι” στην Νεραιδοράχη Χελμού , το λούκι της Δημοκρατίας στην Γκαμήλα, η ομώνυμη «κόψη Κορρέ» στη σπηλιά Νταβέλη και πολλές άλλες , αποτελούν ακόμη και σήμερα κρυφό πόθο πολλών αναρριχητών.

Ο αφύλακτος αυτός χώρος στο σπήλαιο και γύρω από αυτό αποτελεί κατά καιρούς εύκολη λεία για κάποιους οι οποίοι έχουν προβεί σε βανδαλισμούς, οι οποίοι είναι παραπάνω από εμφανείς στα δύο ναΐδρια του Αγίου Νικολάου και του Αγίου Σπυρίδωνος που βρίσκονται στην είσοδο του σπηλαίου.

Στο παρελθόν υπήρξαν αναφορές για μυστηριώδη φαινόμενα ή σύμβολα με μυστηριακές ιδιότητες στην περιοχή του σπηλαίου Νταβέλη. Ο χώρος κάποτε ταυτίστηκε με τους σατανιστές της Παλλήνης

Κατά την περίοδο της δικτατορίας , οι συνταγματάρχες προσπάθησαν να μετατρέψουν το αρχαίο λατομείο σε στρατηγείο διοίκησης των επιχειρήσεων. Οι τσιμεντοκατασκευές εκείνης της εποχής υπάρχουν ακόμα στην περιοχή ,η μία δε βρίσκεται στην είσοδο της σπηλιάς.

Το 2010 εθελοντές του Βριλησσού καθάρισαν και σηματοδότησαν την πεζοπορική διαδρομή, από τους Αγιους Ασώματους στην σπηλιά Νταβέλη και στη συνέχεια την κατεβασιά μέχρι την Μικρή Καλλιθέα (πλατεία Πεντέλης).

Την Κυριακή 5 Ιουνίου 2016 (παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος) ο Βριλησσός σε συνεργασία με το σύλλογο Ρεματιάς Χαλανδρίου Πεντέλης και τους παραρεμάτιους δήμους, και ορειβατικούς συλλόγους της Αθήνας, διοργανώνει την 1η διάσχιση της Ρεματιάς Χαλανδρίου Πεντέλης , που θα ξεκινήσει από το Σπήλαιο Νταβέλη και στη συνέχεια θα διασχίσει όλη την ρεματιά μέχρι τα Βριλήσσια και το Χαλάνδρι.

Με την παρουσία μας τονίζουμε την ανάγκη ανάδειξης και διατήρησης των μνημείων και των πεζοπορικών –πολιτιστικών διαδρομών στο Πεντελικό που ολοφάνερα έχει εγκαταλειφθεί, ώστε να γίνει πόλος έλξης περισσότερων επισκεπτών.

Το φωτογραφικό υλικό έχει σταλεί στον κ. Μανώλη Κορρέ και στον δήμαρχο Πεντέλης Δ. Στεργίου που πάντα στέκεται με ενδιαφέρον σε ότι αφορά το Πεντελικό.

Το κείμενο είναι του Διαμαντή Παπαδόπουλου, μέλος του Βριλησσού και οι φωτογραφίες του Φώτη Μήτση, κινηματογραφιστή –μέλους του Βριλησσού.

Ο Βριλησσός ευχαριστεί τον συνοδοιπόρο Νίκο Τσιμπούλη για τις πολύτιμες πληροφορίες.