Ελλάδα: Θλιβερή παγκόσμια πρωτιά στην παιδική παχυσαρκία

Ανεξέλεγκτες διαστάσεις λαμβάνει το φαινόμενο της Παιδικής Παχυσαρκίας στην Ελλάδα.

Σε μεγάλη πανελλαδική επιδημιολογική μελέτη που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια εθνικής έρευνας για τη διατροφή & φυσική άσκηση προσδιορίστηκε ο επιπολασμός, αλλά και η σχέση των Διατροφικών Συνηθειών και της Φυσικής Δραστηριότητας με την Κεντρική Παιδική Παχυσαρκία. Η συγκεκριμένη μελέτη διενεργήθηκε από ερευνητική ομάδα του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου με επικεφαλής το διατροφολόγο κ. Δημήτρη Γρηγοράκη, υπό την επίβλεψη του Καθηγητή κ. Λάμπρου Συντώση και δημοσιεύθηκε στο έγκυρο διεθνές περιοδικό European Journal of Nutrition, τον Αύγουστο του 2015 (Grigorakis DA, Georgoulis M, Psarra G, Tambalis KD, Panagiotakos DB, Sidossis LS (2015). Prevalence and lifestyle determinants of central obesity in children. Eur J Nutr,  Aug 2).

Σε ένα μεγάλο πανελλαδικό δείγμα 124.133 μαθητών (49,2% κορίτσια), τα οποία φοιτούσαν στην 3^η (49.2%) και 5^η τάξη (50.8%) των δημοτικών σχολείων της Ελλάδας (~91% των συνολικών μαθητών) με μέση ηλικία 9,9±1,1 έτη, προσδιορίστηκαν ο επιπολασμός της κεντρικής παιδικής παχυσαρκίας και οι συνήθειες του τρόπου ζωής (διατροφική συμπεριφορά και φυσική δραστηριότητα) που σχετίζονται με την κεντρική παιδική παχυσαρκία.

Σύμφωνα με την κατωφλικές τιμές που προτείνει ο IOTF για τις διάφορες κατηγορίες του ΔΜΣ και τον προσδιορισμό της τιμής του WHtR>0,5 (διεθνές κατωφλικό σημείο κεντρικής παιδικής παχυσαρκίας), ο συνολικός επιπολασμός της κεντρικής παχυσαρκίας ήταν 33,4% επί του συνολικού δείγματος των μαθητών της μελέτης και ήταν σημαντικά υψηλότερος  στα αγόρια παρά στα κορίτσια: 36% και 30,7%, αντίστοιχα p <0,001 (Πίνακας 1). Επιπλέον, η κεντρική παχυσαρκία ήταν παρούσα στη συντριπτική πλειοψηφία των παχύσαρκων παιδιών (δηλαδή 95%), σε περισσότερα από τα 2/3 των υπέρβαρων παιδιά (δηλαδή 69.5%) και σε 12,0% αυτών με φυσιολογικό βάρος. Χαρακτηριστικό είναι επίσης το γεγονός (Σχήμα 2) ότι το 75% των υπέρβαρων αγοριών πληροί το κριτήριο για κεντρικού τύπου παχυσαρκία σε σύγκριση με το 64% των υπέρβαρων κοριτσιών (p<0,001). Τα αγόρια εξακολουθούσαν να κατέχουν την πρώτη θέση και στην κατηγορία των παχύσαρκων, η διαφορά όμως δεν ήταν τόσο εμφανής (96,3% έναντι 93,5%, p=0,01). Και στα δύο φύλα, ο WHtR συσχετίζεται ισχυρά με το σωματικό βάρος (αγόρια: r=0,62, τα κορίτσια: r = 0,52, και τα δύο p<0,001) και τον ΔΜΣ (αγόρια: r=0.76, τα κορίτσια: r=0,72, και τα δύο p <0,001).

Πίνακας: Δεδομένα αναλογίας Μέσης προς Ύψος (WHtR) και επιπολασμός κεντρικής παχυσαρκίας σε Αγόρια και Κορίτσια.

*p-τιμές που προκύπτουν από το chi-square test του Pearson για τις κατηγορικές μεταβλητές και t-test των μαθητών για τις συνεχείς.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τις διαθέσιμες ερευνητικές πληροφορίες σε παγκόσμιο επίπεδο, η Ελλάδα συγκεντρώνει το υψηλότερο ποσοστό των παιδιών με κεντρική παχυσαρκία. Συγκεκριμένα, οι πέντε πρώτες χώρες στην παγκόσμια κατάταξη είναι:  Ελλάδα με 33,4% (Grigorakis et al. 2015), Η.Π.Α. με 32,9% (Xi et al. 2014, ), Πορτογαλία με 23,8% (Albuquerque et al. 2012), Ισπανία με 21,3% (Schroder